آموزش اصول صفحه‌آرایی حرفه‌ای با ایندیزاین

صفحه ‌آرایی یکی از مهم ‌ترین مهارت‌هایی است که به طراحان گرافیک کمک می‌کند تا پروژه ‌های چاپی یا دیجیتال حرفه ‌ای و تاثیرگذار خلق کنند. در این مقاله، بصورت گام به گام، اصول کلیدی صفحه ‌آرایی با نرم ‌افزار ایندیزاین را به صورت گام ‌به ‌گام بررسی می ‌کنیم تا بدانید برای طراحی و صفحه آرایی کتاب، مجله، بروشور، کاتالوگ، روزنامه و به طور کلی نشریات رومیزی به چه مواردی باید توجه کنید تا طرحتان حرفه ای تر و زیباتر شود. اگر می‌خواهید به یک طراح حرفه‌ ای تبدیل شوید و درآمد خود را در زمینه طراحی صفحه آرایی با نرم افزار ایندیزاین افزایش دهید، با ما همراه باشید.

چرا ایندیزاین برای صفحه‌آرایی مناسب است؟

ایندیزاین یک نرم افزار تخصصی است که به دلیل ویژگی‌ های منحصر به ‌فرد خود، در صنعت نشر و تبلیغات بسیار محبوب است. امروزه، طراحان گرافیک شناخت کمتری درباره نرم افزار ایندیزاین نسبت به دو نرم افزار گرافیکی دیگر شرکت ادوبی، یعنی فتوشاپ و ایلاستریتور دارند و اگر پروژه ای مرتبط با صفحه آرایی و کار با اسناد چند صفحه ای داشته باشند، ترجیح می دهند از نرم افزارهای دیگری نسبت به ایندیزاین استفاده کنند. اینجاست که باید درباره قدرت های ایندیزاین در صفحه آرایی و برتری آن نسبت به رقبای خود صحبت کرد و به یکی از مهمترین سوال طراحان گرافیک پاسخ داد، اینکه چرا باید سراغ نرم افزار ایندیزاین رفت؟! در مقاله معرفی نرم افزار ایندیزاین + ویژگی ها و کاربردهای آن به‌طور کامل تفاوت بین فتوشاپ، ایلاستریتور و ایندیزاین را بررسی کرده ایم. اما در ادامه مطلب نیز بطور مختصر به دلایل برتری نرم افزار ایندیزاین نسبت به فتوشاپ و ایلاستریتور برای صفحه آرایی اشاره می کنیم.

مدیریت پیشرفته متن: ایندیزاین برای کار با متن ابزارهایی فوق تخصصی دارد که این برنامه را تبدیل به نرم افزاری تا بن دندان مسلح در این زمینه کرده است. ویژگی های کارکتر استایل، پاراگراف استایل، فهرست گذاری خودکار، شماره گذاری خودکار و… تنها قابلیت هایی هست که می توانید آن ها را فقط و فقط در ایندیزاین ببینید. این ابزارها عصای دست طراحان گرافیک در زمینه صفحه آرایی هستند و سرعت کار را تا چندین برابر افزایش می دهند. 

ترکیب تصاویر و متن: ایندیزاین امکان ایجاد طرح ‌هایی جذاب با ترکیب دقیق عکس‌ ها، متن ‌ها و اشکال گرافیکی را فراهم می ‌کند. ویژگی Text Wrap، هم اندازه کردن تصاویر و المان های گرافیکی تنها با یک کلیک، ایجاد قاب های تصویری و متنی در کنار هم، تنها چند مورد از قدرت های Adobe InDesign در طراحی است.

می توانید برای یادگیری بهتر این مباحث به بخش آموزش های ایندیزاین از سایت سر بزنید.

خروجی با کیفیت: افرادی که پروژه های چاپی و صفحه آرایی خود را با فتوشاپ انجام می دهند باید بدانند که ایندیزاین برخلاف فتوشاپ، نرم افزاری وکتوری (برداری) است و این به معنای بالاتر بودن کیفیت کار خواهد بود. در جهان امروزی، افراد بسیاری کتاب ها، مجلات، روزنامه ها و مواردی از این قبیل را بصورت الکترونیکی مطالعه می کنند. به همین خاطر فایل نهایی باید کیفیت بالایی داشته باشد تا مخاطبان بتوانند به راحتی تصاویر و متون مورد علاقه خود را ببینند و مطالعه کنند. پس وکتوری بودن ایندیزاین، مزیتی بسیار خوب در مقایسه با فتوشاپ، برای این نرم افزار محسوب می شود. در ادامه مقاله به اصول و قوانینی که باید در صفحه آرایی نشریات رومیزی به آن ها توجه کنید اشاره شده است.

فاکتور مورد بررسی	Photoshop	Illustrator	InDesign
وظیفه	ویرایش عکس	ایجاد تصاویر گرافیکی	ایجاد پروژه های متن محور
کیفیت (وکتوری – پیکسلی)	پیکسلی	وکتوری	وکتوری
توانایی کار با صفحات زیاد	ضعیف	ضعیف	قوی
سازگاری با نرم افزاهای واژه پرداز	سازگاری کم	سازگاری کم	سازگاری بالا

اصول کلیدی صفحه‌آرایی حرفه‌ای

انتخاب فونت مناسب

انتخاب فونت یکی از مهم ‌ترین مراحل در صفحه ‌آرایی است که می ‌تواند تاثیر زیادی بر خوانایی، زیبایی و تأثیرگذاری طرح شما بگذارد. استفاده از فونت مناسب در صفحه ‌آرایی تاثیر عمیقی بر تجربه کاربر و اثربخشی طراحی دارد. فونت مناسب، خوانایی متن را بهبود می ‌بخشد و به مخاطب کمک می‌ کند بدون خستگی، اطلاعات را دریافت کند. همچنین، انتخاب یک فونت با کیفیت، هویت بصری پروژه را تقویت کرده و طرح را حرفه‌ ای‌تر و متمایزتر می ‌کند. در ادامه راهنمای جامعی برای انتخاب فونت مناسب جهت طراحی در نرم افزار ایندیزاین ارائه شده است.

کتاب: کتاب ‌ها اغلب شامل متون طولانی هستند، بنابراین خوانایی و سادگی فونت بیشتر از بقیه فاکتورها در اهمیت دارد. فونت های “میترا“، “نازنین“، “شبنم” و “ایران سنس” برای رمان ها و متون ادبی فونت های مناسبی هستند. برای کتاب های آموزشی هم فونت هایی مثل فونت “لوتوس” یا “وزیر” که فونت های رسمی تری هستند پیشنهاد می شود. فونت های “لوتوس“، “نازنین” و “بدر” برای کتاب های پژوهشی و نظری و فونت “رویا” برای کتاب های قشر کودک و نوجوان توصیه می شود. لازم به ذکر است که فونت های ذکر شده صرفا پیشنهادی هستند و انتخاب فونت بسته به هر طرح و پروژه می تواند متفاوت باشد.

روزنامه: در طراحی روزنامه ‌ها نیز مانند کتاب، باید فونتی ساده اما بسیار خوانا انتخاب شود. فونت “تیتر” و “یاقوت” برای عناوین روزنامه و فونت “نازنین” و “زر” برای متون در روزنامه ها بسیار استفاده می شود. البته امروزه با توجه به روی کار آمدن وب سایت هایی که در زمینه طراحی فونت مشغول به فعالیت هستند، می توان از فونت های زیبا تر و شیک تری نیز استفاده کرد. مانند فونت “ری” یا “فرهنگ” که بسیاری از روزنامه های ایرانی از این دو فونت زیبا برای تیتر، سوتیتر و زیر تیتر استفاده می کنند.

شما می توانید برای یادگیری عمیق‌تر مفاهیم مربوط به تیترها به آموزش انواع تیتر در یک متن خبری از سایت بیت گرف سر بزنید.

مجله، بروشور و کاتالوگ: طراحی مجلات، بروشور و کاتالوگ با طراحی و صفحه آرایی روزنامه و کتاب از زمین تا آسمان تفاوت دارد. به همین دلیل نوع فونت های بکار رفته در طراحی این نوع از نشریات رو میزی نیز باید متفاوت باشد. بطور کلی نوع فونت در این گونه طرح ها باید به جذابیت کار ارزشی اضافه کند و در وهله دوم خوانا باشد. خوشبختانه فونت های بسیار زیبایی وجود دارد که می توانید از آن ها برای طراحی و صفحه آرایی مجلات استفاده کنید. در زیر می توانید تفاوت دو فونت فرهنگ و زر که در بسیاری از کتاب ها و مجلات استفاده می شود را ببینید.

اصول گرافیک در صفحه آرایی

اصول گرافیک در صفحه ‌آرایی کتاب، مجله، بروشور و روزنامه یکی از عوامل کلیدی است که مستقیما بر تأثیرگذاری بصری و تجربه مخاطب تاثیر می‌ گذارد. به عنوان مثال، چیدمان تصاویر نقش مهمی در ایجاد یک هویت بصری منسجم دارد که مخاطب را به تعامل و مطالعه بیشتر تشویق می‌ کند.

در صفحه ‌آرایی کتاب، خوانایی و تمرکز بر متن اولویت دارد. فضای سفید کافی، فونت‌ های ساده و پاراگراف‌ بندی مناسب به جریان اطلاعات کمک می‌ کند. در مقابل، مجلات نیازمند طرح ‌های دینامیک ‌تر هستند؛ ترکیب عناوین جذاب، تصاویر قوی و متن ‌های متنوع، محتوای مجله را به چشم‌ گیرترین شکل ممکن نمایش می‌ دهد.

بروشورها و کاتالوگ ها باید اطلاعات را به شکلی مختصر و کاربردی ارائه دهند. استفاده از رنگ ‌های برجسته، فونت ‌های خوانا و تصاویر باکیفیت باعث می‌ شود بروشور هم جذاب باشد و هم پیام را به سرعت منتقل کند. روزنامه ‌ها، به دلیل حجم زیاد اطلاعات، نیازمند ساختار منظم ‌تر و استفاده از شبکه‌بندی Grid برای مدیریت بهتر متن و تصاویر هستند.

به طور کلی، اصول گرافیکی نظیر تعادل، تضاد، تکرار و انسجام در تمام انواع صفحه‌آرایی اهمیت دارند. هر پروژه‌ای نیازمند رویکردی متناسب با هدف و مخاطب خود است، اما ایجاد تعادل بین جذابیت بصری و کاربردی بودن، هدف اصلی در طراحی گرافیک موفق است.

نقش ایندیزاین در صفحه آرایی

تا اینجا گفتیم که انتخاب فونت مناسب و استفاده از اصول گرافیک در صفحه آرایی نشریات رو میزی نقش بسزایی دارد. اما سوال اینجاست که نرم افزار ایندیزاین (Adobe InDesign) در این زمینه چه نقشی دارد چرا باید از ایندیزاین برای طراحی چنین کارهایی استفاده کنیم. در ادامه با ما باشید تا گوشه ای از قدرت های ایندیزاین را به شما نشان دهیم.

استفاده از Master Page

یکی از مشکلات و وقت گیرترین قسمت از طراحی کتاب، مجله و روزنامه برای طراحان گرافیک قراردادن المان های ثابت مثل شماره صفحات، لوگو و عناوین فصل ها است. فرض کنید در حال طراحی یک کتاب 200 صفحه ای هستید. اگر از نرم افزار فتوشاپ یا ایلاستریتور برای اینکار استفاده کنید مجبورید بصورت دستی برای هر صفحه شماره بزنید که اینکار ساعت ها از شما زمان خواهد گرفت. اما با استفاده از Master Page در نرم افزار ایندیزاین اینکار را می توانید تنها با چند کلیک انجام دهید. در آموزش های آشنایی با صفحات Parent و نحوه مدیریت صفحات Parent، نحوه استفاده از این ویژگی قدرتمند را به شما آموزش داده ایم.

استایل های متنی

ایندیزاین ابزارهای بسیار قدرتمندی برای تنظیم متن و پاراگراف دارد. فرض کنید در حال طراحی بروشور برای معرفی یک آژانس گردشگری هستید. پس از اتمام کار، کارفرما از فونت و یا رنگ نوشته ای که استفاده کردید خوشش نمی آید و به شما می گوید که آن ها را تغییر دهید و علاوه بر آن برای تیترهای اصلی و فرعی، متن اصلی و پاورقی ها هر کدام فونت جداگانه ای انتخاب کنید. اگر از نرم افزار فتوشاپ یا ایلاستریتور برای اینکار استفاده کنید مجبورید بصورت دستی اینکار را انجام دهید که یک روز کامل وقت شما را تلف می کند. اما با استفاده از Paragraph Styles که برای تنظیمات پاراگراف ها و Character Styles که برای تنظیمات کلمات یا لینک ها هستند، می توانید تغییرات را تنها با چند کلیک انجام دهید و این فوق العاده است. در دوره جامع ایندیزاین بیت گرف بیش از 3 ساعت با مثال های فراوان در مورد ساخت استایل صحبت کردیم.

لی اوت و چیدمان خودکار

همانطور که گفته شد، در صفحه آرایی، نحوه چیدمان تصاویر در کنار متن، نقش مهمی در ایجاد یک هویت بصری منسجم دارد، طوری که چیدمان و لی اوت (Layout) درست و اصولی نقش بسزایی در جذب مخاطب و ترغیب آن ها به مطالعه دارد. نرم افزار ایندیزاین با قدرت هایی که در چیدمان تصویر و متن در کنار هم دارد، کار را برای طراحان گرافیک در این زمینه راحت تر از آب خوردن کرده است. هم اندازه کردن تصاویر، وارد کردن متن های طولانی تنها با یک کلیک، Text Wrap، زیرنویس خودکار و… تنها بخشی از ویژگی های پیشرفته نرم افزار ایندیزاین (Adobe InDesign) در این زمینه است.

می توانید برای یادگیری بهتر این مباحث به بخش آموزش های ایندیزاین از سایت سر بزنید.

مراحل 7 گانه طراحی در نرم افزار ایندیزاین

در این قسمت بصورت خلاصه به تمام مراحلی که برای طراحی و صفحه آرایی کتاب، مجله، روزنامه و بروشور مورد نیاز است، اشاره شده است.

1 – ایجاد سند

برای شروع طراحی، باید یک سند جدید ایجاد کنید. برای انجام این کار، InDesign را باز کنید و به File بروید، سپس روی New Document کلیک کنید (یا روی Create در سمت چپ کلیک کنید). با این کار یک صفحه باز می‌ شود که در آن می‌ توانید طرح ‌بندی سند خود را تنظیم کنید. برای حرفه ای تر شدن کار، حتما سند خود را نام گذاری کنید. همچنین ایندیزاین ابعاد و اندازه های اسناد مختلفی را جهت طرح های دیجیتالی و چاپی را در اختیار کاربران قرار داده است و  شما می توانید بنا به پروژه، یکی از  آن ها را انتخاب کنید. نرم افزار ایندیزاین، برای راحتی کاربران در هنگام صفحه آرایی و همچنین برای جلوگیری از هرگونه خطای احتمالی در زمینه چاپ، حاشیه ها و خطوط راهنمای مختلفی را تعریف کرده است. از انواع حاشیه ها در ایندیزاین می توان به Margin، Bleed و Slug اشاره کرد. به طور معمول، حاشیه ها باید قبل از شروع کار، تعریف شود. بدین منظور در پنجره New Document و در قسمت های مشخص شده می توانید مقادیر مورد نظر خود را برای Margin، Bleed و Slug، مشخص کنید. اما ممکن است در حین کار و بنا به دلایلی، تغییراتی در حاشیه های خود ایجاد کنید. در این صورت نیاز به ساخت سندِ جدیدی نیست و شما می توانید با رفتن به منوی File و Document Setup، تغییرات مورد نظر خود را اعمال کنید.

می توانید برای یادگیری عمیق تر این بخش به آموزش انواع حاشیه ها در ایندیزاین از سایت بیت گرف سر بزنید.

2 – وارد کردن متن

با توجه به اینکه ایندیزاین یک نرم افزار متن محور است، در همان مراحل ابتدایی طراحی باید متن خود را وارد ایندیزاین کنید. شما می توانید متن خود را تایپ و یا import کنید. اکثر کارفرمایان متن پروژه را در داخل نرم افزار ورد تقدیم طراحان و صفحه آراها می کنند. نرم افزار InDesign این قابلیت را در اختیار شما قرار داده که با چند کلیک و ترفند ساده، بتوانید به سرعت، متن های طولانی را وارد ایندیزاین کنید. روش های زیادی برای وارد کردن متن و فایل های متنی در InDesign وجود دارد که در مقاله آموزش وارد کردن متن در ایندیزاین | زیر 1 دقیقه به طور کامل به این موضوع پرداخته شده است.

3 – تعریف Paragraph Styles و Character Styles

همانطور که قبلا اشاره شد، استایل های متنی در نرم افزار ایندیزاین نقش بسیار مهمی در طراحی و صفحه آرایی ایفا می کند، طوری که بدون اغراق سرعت کار و تغییرات بعد از اتمام طراحی را تا 10 برابر افزایش می دهد. تعریف پاراگراف استایل و کارکتر استایل برای اعمال یک فونت به کل یا بخشی از متن مانند سرفصل‌ها و عنوان‌های فرعی، پاراگراف‌ها، فهرست‌ها و نقل‌قول‌ها، تورفتگی ها، Leading و… را در کسری از ثانیه امکان پذیر می کند. همچنین برای بهره مندی از دیگر توانایی های ایندیزاین مثل فهرست گذاری خودکار در ایندیزاین، عنوان گذاری خودکار فصل ها و… باید استایل های متنی تعریف کرده باشید. در دوره جامع ایندیزاین بیت گرف به صورت مفصل این موارد آموزش داده شده است.

4 – وارد کردن تصاویر

تصاویر و عکس ها از آن المان هایی هستند که به کار روح می بخشند. مجله یا کتابی را در نظر بگیرید که از هیچ عکسی در دیزاین و صفحه آرایی آن استفاده نشده است. مطمئنا وقتی چند صفحه را ورق بزنید، متوجه بی روح بودن آن خواهید شد. پس استفاده از تصاویر و عکس ها، یکی از الزامات در صفحه آرایی نشریات رومیزی مثل کتاب، مجله، کاتالوگ، بروشور و… است. یکی از راحت ترین، بهترین و سریع ترین راه ها برای وارد کردن عکس به ایندیزاین، استفاده از کلیدهای ترکیبی Ctrl+D است. رزولیشن تصاویر در InDesign باید 300dpi باشد تا تصاویر در هنگام چاپ کیفیت بالایی داشته باشد. در هنگام کار با تصاویر در ایندیزاین باید به این نکته توجه کنید که همه عکس ها و المان های گرافیکی باید به گونه‌ای متصل شوند که هنگام ویرایش سند، تصویر با متن جریان یابد و در صورتی که متنی را اضافه یا حذف کنید یا حتی صفحاتی را اضافه یا حذف کنید، تصویر همراه با متن حرکت کند. تعریف Object Style دیگر موردی است که در این مرحله از طراحی برای هم اندازه کردن تصاویر، دادن استایل خاص به عکس ها، جاگذاری تصاویر در یک مکان مشخص و… کمک می کند.

می توانید برای یادگیری بهتر این بخش به پست آموزش هم اندازه کردن عکس ها در ایندیزاین سر بزنید.

5 – تعریف Header و Footer ها

سرصفحه ها که در بالا و پاورقی ها که در پایین صفحات قرار دارند، یکی از مهمترین عناصر طراحی در صفحه آرایی محسوب می شوند. این قسمت ها شامل اطلاعاتی مثل نام کتاب، نام فصل ها و عناوین اصلی، شماره صفحات، شماره فصل ها، منابع و توضیحات اضافی به مخاطبین می باشد. شما می توانید تمامی موارد گفته شده را بصورت دستی در تک تک صفحات ایجاد کنید، اما همانطور که گفته شد استفاده از Master Page انجام اینکار ها را برای شما تنها با چند کلیک ممکن می سازد.

برای یادگیری بهتر مفاهیم این بخش می توانید به آموزش کاربرد متغیرهای متنی در ایندیزاین و آموزش تغییر جهت پاورقی در ایندیزاین از سایت بیت گرف سر بزنید.

6 – ایجاد فهرست در ایندیزاین

شاید کمی عجیب باشد اما فهرستِ خوب، می تواند فاکتور مهمی برای موفقیتِ فروش یک کتاب یا مجله باشد. زیرا بعضی افراد در هنگام خرید کتاب، اول به فهرست نگاه می کنند تا ببینند آیا این کتاب، شامل مطالب مورد نیاز آن ها است یا خیر! مانند سایر مطالبی که تا اینجا گفته شد، فهرست را نیز می توانید به صورت دستی بنویسید. اما خوشبختانه نرم افزار ایندیزاین در این مرحله نیز به کمک ما آمده است و با قابلیت فهرست خودکار، این کار را در سریعترین زمان ممکن انجام می دهد. مضاف بر ذخیره زمان، اگر شما فهرست را بصورت خودکار تنظیم کنید و پروژه خود را به صورت PDF منتشر کنید، خواننده می تواند با کلیک و یا لمس عناوین مورد نظر خود، به راحتی بین آن ها جابه جا شود و این باعث رضایت مخاطبان شما خواهد شد. ما قبلا در بیت گرف، در ویدئویی جداگانه آموزش فهرست خودکار در ایندیزاین را برای شما منتشر کرده ایم. در لینک زیر می توانید این آموزش را ببینید.

می توانید برای یادگیری عمیق تر این بخش به آموزش ساخت فهرست خودکار در ایندیزاین از سایت بیت گرف سر بزنید.

7 – خروجی گرفتن و آماده کردن فایل نهایی برای چاپ

پس از اتمام طراحی، نوبت به آن می رسد که فایل خود را برای انتشار در فضای مجازی یا چاپ آماده کنید. قبل از اینکار باید تمام ارورهای موجود را رفع کنید. ارور لینک تصاویر، فونت ها، سر ریز (Overset) متن از جمله رایج ترین ارورهایی هستند که در حین کار با ایندیزاین به وجود می آیند. پس از اینکار فایل را بصورت PDF خروجی بگیرید. تبریک می گوییم طرح شما آماده انتشار یا چاپ است.

نتیجه ‌گیری

با رعایت اصول صفحه ‌آرایی حرفه ‌ای و استفاده از قابلیت‌ های پیشرفته ایندیزاین، می‌ توانید طرح‌ هایی چشم ‌نواز و با کیفیت خلق کنید. این مهارت نه تنها شما را به یک طراح حرفه ‌ای تبدیل می‌کند، بلکه درآمد شما را نیز افزایش می ‌دهد.

اگر می ‌خواهید مهارت خود را در ایندیزاین به سطح حرفه‌ ای برسانید، دوره جامع آموزش ایندیزاین ما را از دست ندهید. همین حالا شروع کنید و آینده شغلی خود را متحول کنید!